Święto Piwa Grodziskiego

18:27

24 czerwca 2021 obchodziliśmy Święto Piwa Grodziskiego. Wymyślone zostało w 2015 przez Jacka Domagalskiego (znanego także jako Jacer) - dziś właściciela i piwowara Browaru Milicz - na wzór dnia Koźlaka Jesiennego w Niderlandzkim miasteczku Zutphen. Celem święta jest uświadamianie klientów i promowanie piwa grodziskiego w aspektach smakowym, kulinarnym i historycznym. No to do roboty, bo czym w ogóle jest grodziskie i skąd się wywodzi?

Historia grodziskiego

Tradycja warzenia piwa grodziskiego sięga późnego średniowiecza. Pierwsze wzmianki na jego temat. datuje się na 1301 rok. Grodziskie to zupełnie odrębny i całkowicie polski styl piwa, który jest uznawany na świecie. Związany jest rzecz jasna z Grodziskiem Wielkopolskim. Rozkwit popularności piwa grodziskiego to XVII i XVIII wiek. W 1601 roku pojawił się grodziski statut piwowarski ściśle regulujący zasady produkcji i chroniący wysoką jakość piwa. Złamanie zasad groziło surowymi karami. Ponoć piwo z każdej beczki próbowane było przez grodziskich rajców i wtedy dopiero mogło otrzymać pieczęć gwarantującą jego oryginalność. Piwo było sławne nie tylko w Wielkopolsce, ale też w państwach ościennych i bardzo tam pożądane.

Grodziskie to bardzo lekkie piwo, warzone jedynie w Grodzisku Wielkopolskim. Jest piwem górnej fermentacji, powstaje w pełni z wędzonego drewnem dębowym słodu pszenicznego i jest poddawane refermentacji w butelce. Oznacza to, że w piwie pozostają żywe drożdże, które w dalszym ciągu pracują zmieniając cukry w alkohol, podnosząc wysycenie piwa i zwiększając trwałość piwa. Tak, piwo to nie musi być poddawane pasteryzacji, by długo mogło cieszyć swoim smakiem. Piwo jest mocno nagazowane, przez co przylgnęło do niego określenie "polski szampan".

W pierwszej połowie XIX wieku w Grodzisku Wielkopolskim funkcjonowały dwa browary i uruchomiono trzeci. W okresie międzywojennym w mieście działało już pięć browarów współpracujących w ramach Zjednoczonych Browarów Grodziskich. Piwo było eksportowane do 37 krajów, w tym USA, Chin i państw Afryki. To właśnie w Grodzisku siedzibę miał Krajowy Związek Piwowarów i tam organizowane były egzaminy na mistrzów i czeladników w zawodach: słodownika, warzelnego i piwnicznego. Czasy największej świetności browarów to okres zarządu Antoniego Thuma - Austriaka z pochodzenia, piwowara z wykształcenia, społecznika i m.in. prezesa klubu Dyskobolia.

Browar pod państwowym zarządem w PRL-u działał tak samo jak praktycznie wszystko w Polsce. Byle jak. Stopniowo spadała jakość piwa, a co za tym idzie jego popularność. Czego nie zaorała komuna, wykończył wolny rynek. W 1994 roku ostatecznie zamknięto browar w Grodzisku Wielkopolskim. Byłby to smutny koniec podzielający losy wielu browarów, gdyby nie właściciel Browaru Fortuna, który w 2012 wykupił browar i rozpoczął jego reanimację. Tak oto w 2015 roku Browar Grodzisk wrócił do życia w swojej historycznej lokalizacji i w starych murach. Piwo grodziskie wróciło na salony korzystając z trwającej piwnej rewolucji. Dziś spacerując ulicami Grodziska co rusz natrafiamy na zabudowania dawnych browarów i słodowni.

Grodziskie Piwobranie

Od 1976 roku organizowane było Grodziskie Piwobranie, impreza związana z browarnictwem. W czasie jej trwania prowadzone były seminaria dla specjalistów z branży, giełdy birofilów, konkursy i wystawy piwne. Na ten przykład w 1977 można było spróbować m.in. Żywca, Okocimia i Wrocławskiego Fulla oraz całej gamy piw czeskich - tak donosiła prasa lokalna. Do tradycji Grodziskiego Piwobrania powrócono, gdy reaktywowano Browar Grodzisk. Dziś w jego ramach organizowany jest między innymi Grodziski Konkurs Piw Domowych. Zwycięskie piwo jest każdego roku warzone w dużym browarze!

Grodziskie współcześnie

Od czasu rozpoczęcie piwnej rewolucji - a nawet chwilę wcześniej - pojawiło się na rynku kilka interpretacji piwa grodziskiego. W 2010 roku Pinta, zanim jeszcze była Pintą, uwarzyła swoje A'la Grodziskie, które było forpocztą rewolucji. Pinta zresztą wielokrotnie wracała do piwa grodziskiego. Swoją interpretację uwarzyły browary Artezan, Pracownia Piwa, Olimp (za sprawą Łukasza Szynkiewicza), Nepomucen, Golem (z pieprzem), Piwoteka (z boczkiem), regularnie dostępny jest grodzisz z Trzech Kumpli, a w tym roku wyjątkową interpretację, opartą na pierwotnej recepturze, uwarzył Szałpiw, a także browar Milicz, którego właścicielem i piwowarem jest wspomniany na wstępie Jacer. Było ich oczywiście kilka więcej. Rzecz jasna od 2015 grodziskie warzy Browar Grodzisk, więc piwo jest szeroko dostępne w całym kraju.

Unikalne szkło

Jeszcze dwa zdania o szkle do grodziskiego, bo jest ono bardzo nietypowe. Piwo grodziskie serwuje się w wysokim, rozszerzającym się ku górze pokalu. Przypomina ono kieliszek do szampana. Tak skonstruowane szkło pozwala cieszyć się wyjątkowo jasną barwą piwa i bąbelki pędzące dzięki wysokiemu nasyceniu oraz budującą się pianę. No piękne jest to szkło!